'IŞİD’i bahane ediyorlar'

Rasheda, Galler’in New Port ÅŸehrinde yaşıyor. Sabahları iki çocuÄŸunu okula gönderip bebeÄŸiyle ilgileniyor. AlışveriÅŸe çıkıyor, dışarıda arkadaÅŸlarıyla buluÅŸuyor, bankada sıraya giriyor.

Ancak Irak’ta güçlenen Irak Åžam Ä°slam Devleti (IŞİD), onun kilometrelerce uzaktaki hayatını etkiledi. BangladeÅŸ kökenli bir Müslüman olan Rasheda, birkaç yıl öncesine kadar büyük rahatlıkla yaptığı bu iÅŸleri ÅŸimdi rahatsız edici bakışlar altında halletmek zorunda. Bundan kaçmak için de çoÄŸunlukla Müslümanların yaÅŸadığı mahallelere gitmeyi tercih ediyor:

“25, 30 yıldır buralarda yaşıyoruz, New Portlular alışkınlardı bize. IŞİD yakın zamanda bu kadar bilinmeye baÅŸladığından beri daha dikkatli bakıyorlar. Baktıklarını, rahatsızlıklarını hissetmemizi istiyorlar, özellikle yapıyorlar. Zaten hiçbir ÅŸeye karışmıyoruz, kimseyi rahatsız etmeden ibadetimizi yapıyoruz."

Rasheda, yaÅŸadığı bölgedeki ‘Ä°slam algısının’ son zamanlarda olumsuz yönde deÄŸiÅŸmesinden rahatsız, yeni yasa tasarısı geleceÄŸe ve çocuklarının hayatına yönelik endiÅŸesini arttırıyor.

Cameron ‘IŞİD’le mücadele planı’nı açıkladı

Avrupa ülkeleri ve ABD, IŞİD ile mücadelede en önemli noktalardan birinin savaÅŸmak üzere bölgeye giden yabancıların durdurulması olduÄŸu görüÅŸünde. 1 Eylül’de BirleÅŸik Krallık BaÅŸbakanı David Cameron, hükümetinin IŞİD ile mücadele kapsamındaki yeni planını açıkladı.

Buna göre ülke dışına seyahat eden kiÅŸiden ÅŸüphe duyuluyorsa bu kiÅŸinin pasaportuna el konabilmesi için Ä°ngiliz polisine yetki verilecek. Bunun için yasal düzenlemeye gidilecek. Cameron, ülkeye dönmek isteyen ÅŸüphelilerin engellenmesinin de görüÅŸüleceÄŸini söyledi.

Avrupa’nın farklı ülkelerinden yüzlerce kiÅŸi, IŞİD’e katılıp savaÅŸmak üzere Irak ve Suriye’ye gitti. BirleÅŸik Krallık’tan da son üç yılda yaklaşık 500 kiÅŸi IŞİD’e katıldı.

Plan uygulamaya geçtiÄŸinde öncelikli incelenecekler arasında yabancı uyruklular, Ä°ngiliz vatandaÅŸlığını sonradan almış olanlar ve çifte vatandaÅŸlığa sahip kiÅŸiler yer alacak. Bu durum da en çok Müslümanları kaygılandırıyor.

Müslüman toplum lideri plana karşı

BirleÅŸik Krallık’taki en büyük Müslüman topluluklarından olan Britanyalı Müslümanlar BirliÄŸi de, plana tamamen karşı. Al Jazeera’ye konuÅŸan birliÄŸin baÅŸkanı Ömer Hamdun, ‘Ülke güvenliÄŸi için atılacak adımları destekliyoruz ancak verilen bu yetki Müslümanları hedef almakla kalmayıp, toplumda önyargı oluÅŸmasına da yol açacak’ dedi: 

“Bizi çok endiÅŸelendiren bu plan, meÅŸru sebeplerle seyahat ettiÄŸi halde hedef alınan bireylerin sayısının artmasına yol açacak. Burada, Ä°ngilizlerin benimsediÄŸi 'SuçluluÄŸu kanıtlanana kadar herkes masumdur' ilkesinin altını çizmek istiyoruz, çünkü artık insanlar kliÅŸelere, tahminlere ve görüntülerine göre niyetlerinin ne olabileceÄŸine bakılarak durdurulabilecek.”

‘IŞİD’i bahane edip Müslümanlara aldıkları tavrı meÅŸrulaÅŸtırıyorlar’

New Port ÅŸehir merkezinde giyim dükkânı iÅŸleten Pakistan kökenli Azim, yasa çıksa da bir ÅŸey deÄŸiÅŸmeyeceÄŸini, sadece Müslümanların maruz kaldığı muameleyi artık gizlemeyeceklerini düÅŸünüyor: 

Azim her gün Pakistan Camisi'ne gittiÄŸini söylüyor. [FotoÄŸraf: Ece Göksedef / Al Jazeera]

“Yabancı ülkelerden bakınca sanki bu yasa çıktığında Müslümanlara zorluk çıkaracaklarmış gibi gözüküyor ama biz zaten son birkaç yıldır aynı muameleye maruz kalıyoruz. Biz zaten havaalanlarında farklı bir bölmeye alınıp, aÅŸağılayıcı bir muameleyle özel aramaya tabi tutuluyoruz. Son yıllara sebepsizce pasaportuna el konulan, havaalanında giriÅŸine izin verilmeyen çok arkadaşım oldu. Åžimdi bunu sadece yasal zemine oturtuyorlar. Artık IŞİD tehdidini bahane edip bunu göstere göstere yapacaklar, meÅŸrulaÅŸtırıyorlar. Müslümanlara takındıkları tavrı gizlemelerine gerek kalmadı. Bir yandan ‘bir ÅŸey deÄŸiÅŸmeyecek ki’ diyorum, bir yandan da bunları yasal zemine oturtabilecekleri için çok kaygılanıyorum, bir sonraki adım ne olacak acaba?”

‘Yasa, Müslümanlarla ilgili yaratılmak istenen algının parçası’

Taksi ÅŸoförlüÄŸü yapan BangladeÅŸ kökenli Mahmud, haberlerde kullanılan dile öfkeli. Cameron’un AÄŸustos’ta söylediÄŸi ‘IŞİD bizi Ä°ngiltere sokaklarında hedef alabilecek kadar güçlenebilir’ sözlerini hatırlatıyor ve ‘Ä°slamiyet kafa kesmek demek sanıyor artık Ä°ngilizler. Yasa da bu algıya katkı yapacak’ diyor: 

FotoÄŸraf: Ece Göksedef / Al Jazeera

Camide sadece ibadet edilmiyor, Pakistanlıların bir araya gelmesi de sağlanıyor.

“Ben inançlı bir Müslümanım, sürekli OrtadoÄŸu ülkelerine ailemle gider, camileri, türbeleri ziyaret ederim. Bu kanun çıktıktan sonra gidemem, fiÅŸlenirim diye korkuyorum. Aslında bu, Müslümanlarla ilgili yaratılmak istenen algının bir parçası… IŞİD Musul’u aldığından beri medyada onlar Müslümanlığın bir mezhebine aitlermiÅŸ gibi, tüm Ä°slam dini böyle radikalmiÅŸ gibi gösteriliyor. Oysa ki Ä°slam dininde kafa kesmek, kadınlara tecavüz etmek yoktur. Kimse haberlerde bunu söylemiyor, Müslümanlık buymuÅŸ gibi gösteriliyor. Dolayısıyla bize olan tavır da yavaÅŸ yavaÅŸ deÄŸiÅŸiyor. Devletin çıkıp Müslüman vatandaÅŸlarını koruması gereken yerde ÅŸimdi onlar da bizi fiÅŸlemek üzerine bir yasa çıkarıyorlar, onlar da böyle algılanmasından memnunlar.”

‘Koca bir Müslüman nüfusu sorumlu tutuyorlar’

Pakistan kökenli bir Ä°ngiliz vatandaşı olan Ali, New Port’ta eski ÅŸehrin merkezinde bir dükkân iÅŸletiyor. ‘IŞİD’in yaptığı katliamlar burada duyulduÄŸundan beri neler çektiÄŸimizi bilemezsiniz’ diyen Ali, bununla ilgili detay vermese de, kaygısını anlatıyor: 

“Bu yasa kesin çıkacak, çünkü hepimizden ÅŸüpheleniyorlar. Çok kaygılıyız. BirleÅŸik Krallık’tan giden toplam birkaç yüz kiÅŸi varmış. Eskiden El Kaide’ye giden oluyordu ama sayı daha azdı. Evet, IŞİD’le birlikte sayı arttı ama, BirleÅŸik Krallık topraklarında 1 buçuk milyonun üzerinde Müslüman yaşıyor. IŞİD’le savaÅŸmaya gidenlerin sayısı bunun yüzde biri bile deÄŸil. Bu kadarcık insan için hepimize neden bunu çektiriyorlar? Koca bir Müslüman nüfusu bundan sorumlu tutacaklar." 

Al Jazeera'ye konuÅŸanlar 'korktukları' gerekçesiyle soyadlarını vermek istemedi. Rasheda ise 'gerçek ismimi bilmeyin, Rasheda yazın' diyerek bu ismin kullanılmasını istedi. 

BirleÅŸik Krallık vatandaÅŸlarının yaklaşık 1 milyon 650 bini Müslüman, bu da toplam nüfusun yüzde 3’üne denk geliyor. 140 bin nüfuslu New Port'ta ise yaklaşık 4 bin Müslüman var. Åžehirde Müslüman nüfusa hizmet eden yedi cami birbirinden BangladeÅŸ, Pakistan, Åžii, Sünni camisi olarak ayrılıyor.

Kaynak: Al Jazeera